dr hab. Magdalena Saryusz-Wolska

2016: habilitacja (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego)

od 2015: pracownik naukowy w Niemieckim Instytucie Historycznym w Warszawie (projekt: „Funkcjonalność historii w późnej nowoczesności”)

2010-2015: pracownik naukowy Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie; zajęcia dydaktyczne na Freie Universität w Berlinie oraz Technische Universität Brandenburg w Cottbus

2008-2009: stypendium START Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej

od 2008: adiunkt w Katedrze Mediów i Kultury Audiowizualnej UŁ

2008: doktorat (Wydział Filologiczny UŁ)

2006-2008: Stypendium Zeit-Stiftung

2006: stypendium Fundacji Współpracy Polsko Niemieckiej, Instytut Filmoznawstwa, Johannes Gutenberg Universität-Mainz

2005: magister socjologii

2004: magister kulturoznawstwa

1999-2005: studia w Uniwersytecie Łódzkim, Justus Liebig Universität-Gießen, Johannes Gutenberg Universität-Mainz

Zainteresowania badawcze

pamięć zbiorowa i kulturowa, kultura wizualna, badania publiczności, historia w kinie

Bilder der Normalisierung. Gesundheit, Ernährung und Haushalt in der visuellen Kultur Deutschlands 1945-1948 (wspólnie z Anną Labentz), Transcript Verlag 2017.

Ikony normalizacji. Kultury wizualne Niemiec 1945-1949, PWN: Warszawa 2015.

Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego: Warszawa 2011 (= Communicare)

Berlin: filmowy obraz miasta, Rabid: Kraków 2007

Redakcje

„Verordnete Geschichte“ (wspólnie z Sabine Stach i Katrin Stoll), www.zeitgeschichte-online.de, lipiec 2016.

Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba, współpr. Joanna Kalicka, Wydawnictwo Naukowe Scholar: Warszawa 2014

Badanie widowni filmowej. Antologia przekładów, red. Konrad Klejsa, Magdalena Saryusz-Wolska, Scholar: Warszawa 2014

Aleida Assmann, Między historią a pamięcią. Antologia, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego: Warszawa 2013 (= Communicare)

Przestrzenie intermedialności. Adaptacje literatury niemieckojęzycznej, red. Kalina Kupczyńska, Magdalena Saryusz-Wolska, Atut: Wrocław 2012 (= Niemcy – Kultura – Media)

Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. Magdalena Saryusz-Wolska, Universitas: Kraków 2009 (= Horyzonty Nowoczesności, t. 80)

Kino najnowsze: dialog ze współczesnością, red. Ewa Ciszewska, Magdalena Saryusz-Wolska, Rabid: Kraków 2007

Artykuły w czasopismach:

Verordnete Geschichte? Zur Dominanz nationalistischer Narrative in Polen, www.zeitgeschichte-online.de, lipiec 2016 (wspólnie z Sabine Stach i Katrin Stoll).

Kampfbilder. Der visuelle Diskurs der rechtskonservativen Presse in Polen, www.zeitgeschichte-online.de, lipiec 2016.

Трансформація національної пам’яті у польському кіно / пер. з англ. О. Сарабін // Наукові записки УКУ. - 2015. - Ч. 7 : Журналістика. Медіакомунікації, вип. 1.

Geschichtspolitik in Polen. Die Debatten um den preisgekrönten Film „Ida“ von Paweł Pawlikowski, www.zeitgeschichte-online.de, listopad 2015.

Watching films in the ruins: Cinema-going in early post-war Berlin, „Participations. Journal of Audience and Reception Studies”, May 2015, vol. 12, issue 1 (dostępny online: http://www.participations.org/Volume%2012/Issue%201/contents.htm)

Verpasste Debatte. „Unsere Mütter, unsere Väter” in Deutschland und in Polen, „Osteuropa” 2015 nr 1 (wspólnie z Carolin Piorun)

The transformation of national memory in Polish post-war cinema, „Studia Universitatis Cibiniensis. Series Historica”, Supplement, vol. XI/2014

Kino w ruinach. Promocja filmów w Berlinie 1945-1949, „Kultura Popularna” 2013 nr 3

Kryzys i odbudowa patriarchalnego spojrzenia w ikonografii niemieckich ruin 1945-1949, „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej” 2013 nr 1

New German Cinema’s forgotten film: „Katz und Maus” by Hansjürgen Pohland, „German Life and Letters” 2013 vol. 66, issue 1

Uhistorycznienie nauk o kulturze – niemieckie modele kulturoznawstwa, „Przegląd Kulturoznawczy” 2012 nr 3

Der erste Holocaust-Spielfilm. Wanda Jakubowskas „Die letzte Etappe”, „Osteuropa” 2012 nr 10

Kazimierz Kutz’ Variationen zu Niederschlesien. Vier Ebenen von Film und Geschichte in „Niemand ruft” (1960), „Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung”, nr 5 (2011/2012)

„Zwischen Suppe und Mund kann sich vieles ereignen”. Kulinarische Sitten im polnischen Film, w: Essen, red. Schamma Schahadat, Dorothee Kimmich (= „Zeitschrift für Kulturwissenschaften” 2012 nr 1)

O źródłach pamięci miast w nowoczesności, „Kultura i Społeczeństwo” 4 (2011).

Turystyka uwikłana w pamięć zbiorową, „Kultura Współczesna” 3 (2010).

Zur Rezeption von Andrzej Wajdas „Das Massaker von Katyn”, „Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung”, nr 3 (2009/2010)

Zapomnieć się w pamięci. Pytania o badanie pamięci kulturowej, „Kultura Współczesna” 1 (2010).

Poza czasem, miejscem, tożsamością – Finlandia w „Człowieku bez przeszłości” Akiego Kaurismäkiego, „Film na świecie” 406 (2009).

Jak politycy mówią o równouprawnieniu płci. Debata nad projektem ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn, „Kultura i Społeczeństwo” 3 (2008).

Filmowe obrazy pamięci – perspektywa teoretyczna, „Kultura Współczesna” 4 (2006).

Ostalgia, „Tygiel kultury” 7-9 (2005). Filmowy obraz Berlina, „Tygiel kultury” 7-9 (2005).

Berlin wczoraj i dziś. Reprezentacje filmowe, „Kultura Współczesna” 1 (2004).

„Triumf woli” Leni Riefenstahl – dokument i propaganda, „Ha.art“, Dezember 2001.

Artykuły w tomach zbiorowych (wybór)

Podwójna historia jednego miasta, w: Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. 1., wspólne / osobne, Robert Traba, Hans Henning Hahn (red.), unter Mitarbeit von Kornelia Kończal, Maciej Górny, Scholar: Warszawa 2016 (wspólnie zJuliane Habold-Stolle)

Wina, wstyd, wyparcie. Pierwsze obrazy rozliczenia z nazizmem, w: Afektywne historie i polityki pamięci, Elżbieta Wichrowska, Anna Szczepan-Wojnarska, Roma Sendyka, Ryszard Nycz (red.), IBL, Warszawa 2015.

* Die doppelte Geschichte einer Stadt, w: Deutsch-polnische Erinnerungsorte. Band 1: Gemeinsam / Geteilt, Hans Henning Hahn, Robert Traba (red.), Schöningh Verlag: Paderborn 2015 (wspólnie z Juliane Haubold-Stolle).

Symultaniczność produkcji i lapidarność stylu: Pierwsza miłość i Diament Radży, w: Sylwester Chęciński, Rafał Bubnicki, Andrzej Dębski (red.), Wydawnictwo Gajt: Wrocław 2015.

Zur Rezeption von Andrzej Wajdas Film „Das Massaker von Katyn”, w: Unterwegs zum Nachbarn. Deutsch-polnische Filmbeziehungen, Brigitte Braun, Andrzej Dębski, Andrzej Gwóźdź (red.), Wissenschaftlicher Verlag Trier 2015.

Polskie i niemieckie badania pamięci – szkic porównawczy, w: Historie wzajemnych oddziaływań, red. Robert Traba, współpr. Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk, Oficyna Naukowa: Warszawa 2014

Starke Frauen und schwache Männer oder die Paradoxien der Rollenverteilung, w: Der polnische Film. Von seinen Anfängen bis zur Gegenwart, red. Konrad Klejsa, Schamma Schahadat, Margarethe Wach, Schüren Verlag: Marburg 2012

Wolfgang Staudte. Sumienie ponad podziałami, w: Autorzy kina europejskiego VI, red. Alicja Helman, Andrzej Pitrus, Rabid / Fundacja „Kino”: Warszawa 2012

An- und abwesend. Weiblichkeitsmodelle in der deutschen und polnischen Kultur, w: Deutsch-polnische Erinnerungsorte. Tom 3: Parallelen, red. Hans Henning Hahn, Robert Traba, współpr. Kornelia Kończal, Maciej Górny, Schöningh Verlag: Paderborn 2012 (wspólnie z Joanną Jabłkowską) [tłum. Obecne i nieobecne. Modele kobiecości w kulturze polskiej i niemieckiej, w: Polsko-niemieckie miejsca pamięci. Tom 3: Paralele, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Kornelia Kończal, Maciej Górny, Scholar: Warszawa 2012]

Die motorisierte Sehnsucht: Freiheit, Konsum und „die guten alten Zeiten”, w: Deutsch-polnische Erinnerungsorte. Tom 3: Parallelen, red. Hans Henning Hahn, Robert Traba, współpr. Kornelia Kończal, Maciej Górny, Schöningh Verlag: Paderborn 2012 (wspólnie z Magdaleną Pyzio) [tłum. Zmotoryzowana tęsknota: wolność, konsumpcja i „stare dobre czasy”, in: Polsko-niemieckie miejsca pamięci. Tom 3: Paralele, red. Robert Traba, Hans Henning Hahn, współpr. Kornelia Kończal, Maciej Górny, Scholar: Warszawa 2012]

Asymmetrien des kulturellen Gedächtnisses. Das filmische und literarische Bild von Danzig/Gdańsk und Breslau/Wrocław, w:  Deutschland und Polen – Filmische Grenzen und Nachbarschaften, red. Konrad Klejsa, Schamma Schahadat, Schüren: Marburg 2011

Pamięć kulturowa Gdańska i Wrocławia. Doświadczenia i ślady, w: Pamięć, przestrzeń, tożsamość, red. Sławomir Kapralski, Wydawnictwo Scholar: Warszawa 2010

Film – propaganda – ideologia. „Triumf woli” Leni Riefenstahl, w: Sztuki wizualne jako nośniki ideologii, Marcin Lisiecki (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek: Toruń 2009.

Zachodnioniemiecka recepcja serialu „Holocaust”, w: Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia, red. Tomasz Majewski, Anna Zeidler-Janiszewska, Officyna: Łódź 2009

Kicz czy wyzwolenie pamięci? „Holocaust” Marvina Chomsky’ego, w: Gefilte film 2. Wątki żydowskie w kinie, Joanna Preizner (red.), Austeria: Kraków 2009.

Paratexte der Erinnerung, w: Film als Baustelle. Das Kino und seine Paratexte, red. Andrzej Gwóźdź, Schüren Verlag: Marburg 2009

From Modernity to History.  The Images of Berlin, w: Cities in Film: Architecture, Urban Space and the Moving Image. Richard Koeck, Les Roberts, Robert Kronenburg, Julia Hallman (red.), University of Liverpool Press: Liverpool 2008.

Wobec braku tożsamości. O powojennych obrazach Wrocławia, w: Wrocław będzie miastem filmowym. Z dziejów kina w stolicy Dolnego śląska, Andrzej Dębski, Marek Zybura (red.), Gajt: Wrocław 2008.

Trudna historia kobiet z Rosenstrasse, w: Gefilte film. Wątki żydowskie w kinie, Joanna Preizner (red.), szolem-alejchem: Kraków 2008.

 Gdańskie ścieżki pamięci w perspektywie literackiej i filmowej w: Kino polskie: reinterpretacje. Historia – polityka – ideologia, Konrad Klejsa, Ewewlina Nurczyńska-Fidelska (red.), Rabid: Kraków 2008.

Strategie pamięci zbiorowej w przestrzeni miejskiej – problemy Berlina po zjednoczeniu Niemiec, w:  Przemiany pamięci społecznej a teoria kultury, Bartosz Korzeniewski (red.), Wydawnictwo Instytutu Zachodniego: Poznań 2007.

Milczkiem żwawo jedli – obyczaje kulinarne w filmie polskim, w: Kino polskie po roku 1989, Piotr Zwierzchowski, Daria Mazur (red.), Wyd. UKW: Bydgoszcz 2007.

Od miasta do muzeum sztuki. Konceptualizacja przestrzeni pamięci według Aleidy Assmann, w:  Muzeum sztuki. Od Luwru do Bilbao, Maria Popczyk (red.), Wyd. Muzeum śląskiego: Katowice 2006.

Doświadczenie (n)ostalgii, w: Nowoczesność jako doświadczenie, Ryszard Nycz, Anna Zeidler-Janiszewska (red.), Universitas: Kraków 2006.

Obraz NRD we współczesnym kinie niemieckim w: Przestrzenie tożsamości we współczesnym kinie europejskim, Barbara Kita (red.), Rabid: Kraków 2006.

Geschichte Erinnern, w: Dockwatchers, Aneta Szyłak (red.), Instytut Sztuki Wyspa: Gdańsk 2006.

Dyskryminacja płci w Niemczech. Opinie studentów z Justus Liebig Universität Giessen, w: Sex i gender. Płeć biologiczna i kulturowa, Ewa Malinowska (red), Wyd. UŁ: Łódź 2005.

„EDTV”, czyli jak Hollywood konstruuje idola telewizyjnego, w: Bohater – idol – osobowość medialna, Alicja Kisielewska, Tomasz Maliszewski (red.), Wydawnictwo UwB: Białystok 2004-

Lustra i cienie. Psychologiczno-społeczne konteksty „Oczu szeroko zamkniętych”. w: Film: fabryka emocji, Konrad Klejsa, Tomasz Kłys, (red.) Rabid: Kraków 2003.

„Triumf woli” Leni Riefenstahl – dokument i propaganda, w: Lustra i krzywe zwierciadła. Społeczne konteksty kina i telewizji, Konrad Klejsa i Grzegorz Skoneczko (red.), Rabid: Kraków 2002.

RECENZJE

Panu Bogu świeczkę, a diabłu ogarek. Recenzja filmu „Letnie przesilenie”, „Kultura Liberalna 2016 Nr. 19.

Recenzja: „Travelling Concepts for the Study of Culture”, Birgit Neumann, Ansgar Nünning (red.) (Berlin, New York 2012), www.pol-int.org 26.4.2016

Śledczy historii. Recenzja filmu „Labirynt kłamstw” Giulio Riccarelliego, „Kultura Liberalna” 2016 Nr. 3.

Recenzja: Marek Haltof, „Polish Film and the Holocaust. Politics of Memory” (New York 2014) www.pol-int.org 10.10.2015

Ucieczka to dopiero początek. O „Drugiej stronie muru” Christiana Schwochowa, „Kultura Liberalna” 2015 Nr. 15

Czy Europa posiada wspólną pamięć? O książce „Pamięć europejska jako pamięć spleciona”, „Kultura Liberalna” 2014 Nr. 41.

Recenzja: Małgorzata Pakier „The Construction of European Holocaust Memory: German and Polish Cinema after 1989” (Frankfurt am Main 2013) www.pol-int.org 6.6.2014

Recenzja: Silke Betscher „Von großen Brüdern und falschen Freunden. Visuelle Kalte-Kriegs-Diskurse in deutschen Nachkriegsillustrierten“ (Essen 2013) H-Soz-Kult 23.05.2014.

Samotny w wielkim mieście. „Oh, boy” Jana Olego Gerstenra, “Kultura Liberalna” 2014 Nr. 17.

Niemcy o sobie (Rezension zu: Herfried Münkler „Mity Niemców”, Warszawa 2013), „Kultura Liberalna“ 2014 Nr. 5.

Recenzja: Moritz Csáky, „Das Gedächtnis der Städte. Kulturelle Verflechtungen – Wien und die urbanen Milieus in Zentraleuropa“ (Wien, Köln, Weimar 2010), „Acta Poloniae Historica“ 106 (2012).

Czy istnieje pamięć Europejska? (Rezension zu: „A European Memory? Contested Histories and Politics of Remembrance”, hg. von Małgorzata Pakier, Bo Stråth), „Kultura i Społeczeństwo” 4 (2011).

Krzysztof Kieślowski – wiele twarzy Mistrza (Recenzja: „Kino Kieślowskiego, kino po Kieślowskim”, Andrzej Gwóźdź (red.), „Kultura Współczesna” 4 (2008).

Historia i pamięć. Między antykiem a nowoczesnością (Recenzja; Jacques Le Goff, „Historia i pamięć”, Warszawa 2007), „Kultura Współczesna” 3 (2008).

Pamięć w „Post-Polis” (Dyskusja o książce E. Rewers „Post-Polis”), „Przegląd Kulturoznawczy” 1 (2006).

O filmach niedalekich, ale mało znanych (Recenzja: „Kino niemieckie w dialogu pokoleń i kultur. Studia i szkice”, Andrzej Gwóźdź (red.)), „Kultura Współczesna” 4 (2005).

Recenzja: Isaac B. Singer, Eine Kindheit in Warschau, www.biblio.at, 1.10.2004.

HASŁA W LEKSYKONACH

Fasady medialne / ekrany miejskie / display, w: Miasto w sztuce – sztuka miasta, Ewa Rewers (red.), Universitas: Kraków 2011.

Media pamięci (wspólnie z Małgorzatą Pakier) / Memory boom / Metafory pamięci (wspólnie z Przemysławem Czaplińskim) / Nowoczesność / Pamięć kulturowa / Pamięć komunikacyjna / Pamięć funkcjonalna / Pamięć magazynująca / Pokolenie (wspólnie z Wiktorią Kudelą-Świątek) / Praca pamięci (wspólnie z Maciejem Bugajewskim) / Przestrzeń doświadczenia i horyzont oczekiwań / Zmysły (wspólnie z Wiktorią Kudelą-Świątek) / Zwrot pamięciowy, w: „Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci”, Magdalena Saryusz-Wolska, Robert Traba (red.), współpr. Joanna Kalicka, Scholar: Warszawa 2014.